Acı Reçete
Kitap, doktor Andrew Jordan’un, karısıyla beraber Londra’dan kalkıp New York’a giden Boeing 747’in içinde konuşmalarıyla başlıyor. Başlarından geçen çok önemli sorunları konuşurken, bir anda geçmişe yani 1957 yılına dönülür. Uçağın içinde bu kişileri bu kadar düşünceli ve kaygılı olmaya yol açan etkenler neler idi? Bir tarafta Andrew diğer tarafta Celia Jordan’ın hikayesine konuk oluyoruz. Celia’nın ilaç satış temsilciliğinden şirketin en üst konumuna çıkışının da hikayesini okurken; zaman içinde bir ilaç şirketi üzerinden ilaç sektöründe yaşananlara da bakılıyor.
Bir mucize ilaç yapmak için iki farklı kişinin iki farklı yerde mücadelesi. Bir sağlık sorununu çözeceği umuduyla mucize ilaç peşinde koşan bir kimyager, bir doktor ve bir ilaç şirketi. Rekabetin yüksek olduğu ve eğer başarılı olunursa hem maddi hem de manevi bir güç kazanılacak bir sektörün içinde yaşananlara ayna tutuluyor. Bunun içinde bazen, her şey mubah mantığıyla tüm kurallar da alt üst edilebiliyor. Gerçek ile kurgunun harmanlandığı bir durum ile Acı Reçete, ilaç endüstrisi içinde yaşanan, yayılan kokulardan bahsediyor.
Roman, gerçeklerle kurgunun beraber harmanlanması ile oluşmuş. Kitaba yan olay olarak giren bir durum daha var. O da bir zamanlar Avrupa’da (ABD ve Türkiye hariç) hamilelik sırasında kullanılan bir ilaç yüzünden doğuştan kol ve bacakları gelişmemiş çocuklar meselesi. Sınırlı deneylerle piyasaya sürülen bir ilacın olumsuz etkisi kendini ileriki zamanda da gösterir. Bu ilaç bir süre sonra toplatılır. O da mucize ilaç olarak pazarlanmıştı. Kitabın içinde bu duruma da atıf yapılıyor.
Arthur Hailey’in Acı Reçete (Strong Medicine) adlı kitabı günümüze de ışık olmaya devam ediyor. Bir ilacın geliştirme süreci, hastalar, ilacın yan etkileri, devlet kurumlarıyla ilişkiler, ilaç sanayinde dönen çeşitli oyunlar da roman içinde yansıtılıyor.
Bu kitap ABD’de 1984’te yayımlandıktan bir yıl sonra 1985’de Altın Kitaplar tarafından Belkıs Çorakçı çevirisiyle Türkçeye kazandırılmış. Yazar, ilaçlar yüzünden yaşanan sağlık skandallarını roman formunda işlemiş. Kitap orta yoldan düz bir çizgi halinde ilerliyor.
Ezcümle: Bu kitabı 26 Temmuz – 2 Ağustos 2022 tarihleri arasında okudum. Bu yazı ise 1000Kitap sitesine 15 Mart 2023 tarihinde eklenmiştir. Bu tür konulara ilgili olanlara tavsiye ediyorum. Kitabın baskısı yok. Ben de e-kitap PDF olarak okudum.